Wiedza potrzebna w codziennej pracy w aptece jest bardzo obszerna i nieustannie ulega zmianom. Wielu pracowników aptek doskonale zdaje sobie z tego sprawę i chce poszerzać wiedzę, jednak z rzeczywistym zapałem do nauki bywa różnie. Jakie czynniki motywują farmaceutów do edukowania się?
Autorytet dla pacjentów
Pacjenci odwiedzający aptekę często zwracają się do farmaceutów z różnymi pytaniami i problemami zdrowotnymi. Zawsze w takich sytuacjach farmaceuci chcą udzielić poprawnej, merytorycznej odpowiedzi, która w jasny sposób wytłumaczy zasady bezpiecznego stosowania leku. Nie jest to jednak takie proste, gdyż produktów na rynku jest bardzo dużo i wciąż pojawiają się nowe. Farmaceuci nie chcą sprawiać wrażenia niedouczonych i niedoinformowanych o nowych preparatach. Zależy im na tym, aby byli postrzegani przez pacjentów jako osoby wykształcone, które są w stanie udzielić rzetelnej, konkretnej odpowiedzi i pomóc pacjentowi w rozwiązaniu problemu. Chcą być także dla pacjentów autorytetem, tym bardziej, że pacjenci często zwracają się do nich, gdy trudno jest się dostać do lekarza.
Punkty edukacyjne
Do zdobywania wiedzy motywuje farmaceutów także konieczność zdobywania punktów edukacyjnych. Punkty edukacyjne potrzebne są farmaceutom do utrzymania PWZ (Prawo wykonywania zawodu farmaceuty) lub ubiegania się o stanowisko kierownika apteki. Punkty edukacyjne uzyskuje się za uczestnictwo w szkoleniach, webinarach i konferencjach, na których farmaceuci mogą utrwalić wiedzę, poznać nowe preparaty i zastosowania produktów dostępnych na rynku.
Kontakt z innymi farmaceutami
Farmaceuci mają także potrzebę socjalizowania się z innymi farmaceutami i przebywania w gronie osób z branży. Wielu farmaceutów pracuje w małych aptekach, będąc nieraz jedynym magistrem na zmianie, przez co mają utrudniony kontakt z innymi przedstawicielami zawodu. Okazją do spotkania się z innymi farmaceutami są konferencje i szkolenia. To w trakcie takich wydarzeń farmaceuci mają możliwość nie tylko poszerzyć wiedzę i zdobyć punkty edukacyjnych, ale także porozmawiać z innymi farmaceutami i wymienić się doświadczeniami, często w miłej atmosferze przy kawie czy posiłku.
Pomoc pacjentom
To, co często motywuje farmaceutów do nauki, to autentyczna chęć pomocy pacjentom. Właściwa porada farmaceuty może nie tylko zapobiec nieprawidłowemu stosowaniu leków przez pacjentów, ale także poprawić ich samopoczucie i przyspieszyć powrót do zdrowia. Ważnym elementem w rozmowie z pacjentem jest także profilaktyka. Wykształcony farmaceuta dba nie tylko o to, co tu i teraz, ale także edukuje pacjenta w zakresie badań diagnostycznych i zapobieganiu chorobom.
Większa sprzedaż leków
Wiedza o lekach jest także niezwykle istotna z punktu widzenia właściciela lub kierownika apteki. To oni czują się najbardziej odpowiedzialni za sprzedaż produktów oraz wizerunek apteki. Aby jednak skutecznie sprzedawać preparaty, trzeba je dobrze znać. Łatwiej jest wówczas polecać różnorodne produkty, które umie się wybrać i opisać pacjentom. Stąd też kierownik czuje większą potrzebę i konieczność zdobywania wiedzy, niż farmaceuta za pierwszym stołem.
Wiek ma znaczenie
Zapał do nauki w aptece zależy często od wieku farmaceuty. Ci młodsi są bardziej idealistyczni, chcą zdobywać wiedzę i realnie wpływać na poprawę zdrowia pacjentów. Nie są jeszcze dostatecznie doświadczeni w pracy za pierwszym stołem. Częściej zdarza im się, że nie znają odpowiedzi na pytania pacjentów, przez co czują potrzebę edukowania się. Wielu starszych stażem farmaceutów traci motywację do nauki, czuje wypalenie zawodowe i niechęć do swojego miejsca pracy. Trudniej jest ich też przekonać do korzystania z materiałów edukacyjnych.
Lokalizacja apteki
W aptekach osiedlowych oraz tych znajdujących się w małych miejscowościach farmaceuci nawiązują bliższą relację z pacjentami. Pacjenci, przychodząc do takich aptek, chętnie opisują swoje problemy i dopytują farmaceutę o szczegóły stosowania leków, zamienniki czy preparaty wspomagające leczenie. Zmusza to farmaceutów do poszerzania swojej wiedzy po to, aby jak najlepiej odpowiadać na pytania pacjenta i zachęcić go do ponownego odwiedzenia apteki. Z kolei apteki w centrach miast czy galeriach handlowych mają zupełnie inną specyfikę. Wielu pacjentów odwiedzających takie apteki przychodzi z prośbą o konkretny preparat lub realizację recepty i niechętnie wdaje się w dyskusję. Wówczas farmaceuta nie czuje się zobowiązany do udzielenia szczegółowej informacji o stosowaniu leku, co bezpośrednio przekłada się na mniejszą motywację do nauki.
Edukacja a rekomendacja produktów
Jeśli w kolejce stoi kilku pacjentów, to trzeba obsłużyć ich szybko i sprawnie, żeby nie byli sfrustrowani i zniecierpliwieni. Wówczas brakuje czasu na poszukiwania najbardziej odpowiedniego leku oraz porównywanie składu suplementów. W takich sytuacjach farmaceuci polecają to, co znają. Mając do wyboru preparat, którego działanie i dawkowanie znają na pamięć, oraz preparat, który od niedawna znajduje się na aptecznej półce, to najprawdopodobniej zarekomendują ten pierwszy. Łatwiej jest im przekonać pacjenta do zakupu takiego produktu. Nie obawiają się także wówczas działań niepożądanych czy nieskuteczności, ponieważ wiedzą, że znany preparat pacjenci stosują od lat i chętnie po niego wracają. Według raportu „Czego chcą farmaceuci, aby skutecznie rekomendować” 78% farmaceutów dokonuje rekomendacji leku w oparciu o własną wiedzę na temat tego preparatu.
Sposoby zdobywania wiedzy
Specyfika pracy w aptece wymusza na farmaceutach nieustanne edukowanie się i śledzenie bieżących komunikatów. Najczęściej farmaceuci sięgają po merytoryczne źródła i artykuły w czasie obsługiwania pacjenta. Korzystając z podręcznych źródeł mogą szybko sprawdzić informacje i udzielić odpowiedzi pacjentowi. Zdarza się także, że czują potrzebę zgłębienia tematu już po kontakcie z pacjentem. Chcą wówczas doszkolić się, by na przyszłość umieć rozwiązać podobny problem. Ważne jest również śledzenie komunikatów i zmian prawnych, szczególnie z perspektywy kierownika lub właściciela apteki. Farmaceuci chcący poszerzać swoją wiedzę wykorzystują różne źródła:
- portale branżowe,
- prasę branżową,
- podręczniki i książki,
- informacje na opakowaniach i karty ChPL,
- platformy e-learningowe,
- a także dyskusje z innymi farmaceutami.
O zaletach i wadach różnych form edukacji piszemy w tym artykule.
Podsumowanie
Edukacja farmaceutów bezpośrednio przekłada się na rekomendację produktów. Dlatego tak ważne jest odpowiednie zaplanowanie komunikacji z pracownikami apteki, uwzględniające szerokie spojrzenie na rynek. W swoich działaniach pracujemy w oparciu o zwalidowaną metodologię ACRA, która pozwala uwzględnić wiele elementów ruchomych tego rynku. Więcej o kampaniach zgodnych z ACRA dowiesz się tutaj.
